SEO ve istatistik arasındaki ilişki birbirinden ayrılmaz niteliktedir. Bu yazımı özellikle İstatistik bilimiyle ilgilenenler, bölüm öğrencileri ve bölüm ile alakası olan birçok kişiye bilgi vermek amacıyla yazdım.
Üniversite yıllarında SEO ile içli dışlıydım; ama kurumsal bir firmada çalışana kadar okuduğum bölümün ne kadar ilişkili olduğunu tahmin edemiyordum. Olur da bu yazımı okuyanlar varsa hem onlar için bilgi olsun hem de blogumda post olarak kalsın diye bunu yazmak istedim. Arama motoru optimizasyonu yani SEO’nun sizlere ne demek olduğunu açıklamam şuan için gerek yok sanıyorum az çok bilgi sahibi olduğunuzu varsayıyorum. Bilmeyenleri SEO Nedir makalesine alalım 🙂
SEO özellikle çok değişkenli testler, verilerin yorumlanması, grafiklerden en ince ayrıntıya kadar hedef kitlenin isteklerinin görülmesi ve takip edilmesi noktasında istatistik bilimi ile ilişkilidir. Yurt dışında birçok SEO ajansı zaten aylık ya da haftalık yayımladıkları arama sonuçlarını içeren verileri sunabilmektedir. Bu sonuçlarda korelasyon ve diğer istatiksel terimlerde geçebilmektedir.
SEO ve İstatistik Nasıl İlişkili Olabilir?
Bu soruyu örneklerle açıklamak istiyorum. Mesela aşağıdaki resimde ahrefs adlı backlink analizi yapan sitenin blog kısmında yayınladığı bir resim. Bu resimde Backlink faktörlerini ve iç SEO faktörlerini anlatan bir korelasyon grafiğini ortaya koymuşlar. Burada istatistikçilerin avantajını bu grafiği okuma noktasında iyi olmalıdır diyebilirim. Sayfa bazında backlinklere bakıldığında “URL Rank”’ın öneminden; on page faktörlerde de site başlığında anahtar kelimenin geçmesine kadar birçok veri ortaya konulabilir. Bu verileri nasıl okunup bir rapor haline geleceği ise üniversite müfredat gereği zaten sizlere gösterilmektedir. (Gösterilmedi demeyin :=) )
İstatistiğin SEO’da Avantajı Nedir?
Ahrefs’in grafiklerinden gidelim yine, aşağıdaki görselde On Page SEO faktörlerini şirket kendince yaptığı araştırmalar, elde ettiği veriler ve kendi ürettikleri botlardan aldıkları sonuçlara göre bir bilgi vermiş. İstatistik olmasaydı, arama sonuçlarında hangi faktörünün ne kadar etkili olduğunu öğrenemezdik. Kafamıza göre işler yapar ve matematik ile istatistik biliminin nimetlerinden yararlanamazdık. Algoritmaların matematiksel işlemler yapıldığı SERP’te elbette onlarca matematik işlemi Google botlar tarafından arka planda yapılmaktadır. Aslında bu da istatistik biliminin ilişkili olduğu alanları gösterebilir.
Örneğin web sitesinde SSL sertifikası almak keywordun makalenin ilk 100 kelimesinde geçmesinden 3 kattan daha fazla olduğunu aşağıdaki grafikten görebiliyoruz. Bu da bize makalelerin ilk 100 kelimelerini optimize edene kadar siteyi HTTPS yapmanın mantıklı olabileceğini işaret ediyor. He bu demek değil ki ilk 100 giriş cümlesinde denileni yapmayın. SSL’in öneminden bahsettim sadece. İstatistik burada performansı nasıl arttırabileceğiniz açıkça gösteriyor.
Google’ın kendi istatistik servisinden yararlanmak oldukça faydalı olabilir. İstatistikçilerin istediği tüm bilgileri Google Analytics servisi yardımıyla da edinebilirsiniz. Mesela bu servisten ben siteme giren kullanıcıların cinsiyetini ve yaş aralıklarını öğrenmek istiyorum. Nedeni ise ürün sattığımızı düşünürsek ve bunun için landing page ya da reklam çalışmaları yapacağımızı da ortaya koyarsak benim için en faydalı kişilerin kimler olduğuna buradan ulaşabiliyorum.
Bu verilerle beraber örneğin sosyal medyada reklam ereceksiniz. Reklam bütçeniz de var; ancak hedef kitlenizi biliyorsanız bütçenizin büyük kısmı hem boşa gidebilir hem de reklamlarınızı alakasız kişilere gösterilebilir. Hedef kitlenizin verilerini kullanarak Facebook reklamlarını çok iyi derecede optimize edebilirsiniz.
Ürününüz örneğin “erkek güneş gözlükleri” şimdi bayanlara bu reklam türünü göstermek alakasız olmaz mı? İşte burada tüm verilerden yararlanabilirsiniz. Burada konu SEO’dan biraz dışarı çıkmış gözüküyor adwords ve reklam tarafına kayıyor ama olsun sonuçta bunlar istatistiğin bir parçası olarak kabul edilebilir.
SEO’da Raporlama Aşaması
SEO sonuçlarında müşteri ister istemez “bana ne verdin, sonuçlar ne durumda” diye soracaktır ki kurumsal bir firmadaysanız SEO uzmanı olarak bunları da raporlamanız belirli tarihlerde gerekebilecektir. Hiç unutma OMÜ İstatistik bölümü hocalarımızdan Yüksel TERZİ bir SPSS dersinde “bu SPSS sonuçlarını anlamazlar; sizler istatistikçi olarak bunları güzelleştirmeniz gerecektir, yorumlamanız ve bunu texte dökmeniz iyi olacaktır” demişti.
Bir sitenin organik aramalarında eğer bir artış medyana getirdiyseniz bunu güze raporla sunmanız çok faydalı olabilir. Hangi kelimelerin yükseldiği, çalışmadan önceki ve sonraki durumların karşılaştırılması gibi detaylar belirtilebilir. Aylara göre değişim gibi faktörleri belirtebilirsiniz. Tabi bunları belirtirken farklı toollar kullanmanız ayrıca Google servislerinden de faydalanmanız karşılaştırma açısından yararlı olabilir.
Web Sitelerinin Test Aşamaları
Web sitelerinin başarım ve dönüşüm oranlarını bazı testler yaparak ölçümleyebiliyoruz. Bunlardan örnek vermek gerekirse A/B testleri, çok değişkenli testler olabilmektedir. (Bu testler de gizleme kullanmamalı ve ayrıca Rel = “canonical” kullanmalısınız) Çok değişkenlik testler istatistikçilere sanırım yabancı gelmiyor; işte bu dersin önemini SEO’da anlayabiliyorsunuz. Web sitenizde banner, görsel değişiklikler, butonların farklı yerlere konulması/renklerinin değiştirilmesi gibi işlemleri çok değişkenleri bu testler yardımıyla yapabilir ve en iyi geri dönüşlere göz atabilirsiniz.
Yine A/B testleri adwords ürün dönüşümlerinde de sıklıkla kullanılmaktadır. Bu testlerin sonucu o kadar önemlidir ki mesela canlı desteğe bakan 5 personel var. Bu personellere gelen veriler ışığında bilgi verilmesi, belki fazla personelin işten çıkarılmasına karar verilmesi, hangi personelin kullanıcılarla ne kadar etkileşimde bulunduğu gibi alanları bu testlerle bakabilirsiniz.
Sona Doğru
Bana göre iyi bir SEO uzmanı olmak için istatistik bilimini iyi bilmeniz gereklidir. (tabi birçok ekstrada sayılabilir) Türkiye’de istatistik belli başlı alanlarda kullanıldığı gösteriliyor; ancak arama sonuçları gibi büyük bir dünyada istatistiğin vazgeçilmez bir bilim dalı olduğunu belirtmek isterim. Her ne kadar algoritmalar, arama motorlarının çalışma prensipleri vs. değişse de istatistiğin arama sonuçlarındaki etkisi ve sonuçları giderek artacaktır.
Zevkle okudum…
Beğenmene sevindim Polat 🙂